secesyjna stolica Łotwy o poranku

23.06 - święto narodowe na Łotwie i Estonii, ale nie doszedłem do tego o co chodzi z tym świętem, na pewno nie jest to rocznica proklamacji niepodległości od Rosji w 1918 r.

O poranku podjechaliśmy na secesyjną ulicę Alberta. Ładniejsza strona rygi, ulica nazwana imieniem założyciela miasta i dwie prostopadłe. Pełno autokarów i turystów zorganizowanych. Budynki powstałe w pierwszej dekadzie XX w., obecnie m.in. ambasady Belgii i Irlandii. Zresztą secesja widoczna jest także w innych miejscach miasta.

Secesja w historii sztuki przypadała na okres ok. 1890-1910, inne nazwy: Art Nouveau (fr. sztuka nowa), w Niemczech Jugendstil (styl młodych). Ryska secesja zbliżona jest do niemieckiej odmiany. Jednym z głównych twórców podziwianych tego dnia fasad był Michaił Osipowicz Eisenstein (ur. 17 września 1867 w Sankt Petersburgu, zm. 2 lipca 1921 w Berlinie), ojciec słynnego radzieckiego reżysera. Po rosyjskiej wojnie domowej (walczył po stronie "białych") osiadł w Niemczech.

Trochę przykładów secesji w Europie:
-twórczość V. Horty w Brukseli
- malarstwo G. Klimta, m.in. słynny Pocałunek (w muzeum Belwederu w Wiedniu)
- kamienice Casa Batlló i Casa Milà Gaudiego w Barcelonie
- paryskie stacje metra (Paryska Wystawa Światowa AD 1900 to apogeum stylu)
- dzieła S. Wyspiańskiego

Bałtycki kącik historyczny. Litwa, Łotwa i Estonia miały w okresie dwudziestolecia międzywojennego "swojego Piłsudskiego". W każdym kraju nastąpił odwrót od demokracji w kierunku autorytaryzmu w przededniu II WŚ.

1) Antanas Smetona (ur. 10 sierpnia 1874 w Użułanach koło Wiłkomierza, zm. 9 stycznia 1944 w Cleveland), pierwszy prezydent Litwy 1919-1920 oraz, po przewrocie wojskowym, w latach 1926-1940. Mimo że był zwolennikiem oporu wobec ultimatum ZSRR, zrezygnował ze swojego stanowiska, przez Niemcy przedostał się do USA, gdzie zginął w wyniku pożaru.

2) Kārlis Ulmanis (ur. 4 września 1877 w miejscowości Bērze niedaleko Dobele, zm. 20 września 1942 w radzieckim łagrze w okolicach Krasnowodzka), pierwsza głowa państwa łotewskiego (1918-1921), wielokrotny premier, po autorytarnym zamachu stanu prezydent 1936-1940. Po ultimatum sowieckim zrezygnował ze stanowiska, liczył na ocalenie swojego kraju, aresztowany przez NKWD. Nigdy się nie ożenił, mawiał, że jego żoną jest Łotwa. Brawo

3) Konstantin Päts (ur. 23 lutego 1874 w Tahkuranna koło Parnawy, zm. 18 stycznia 1956 w Buraszewie k. Kalinina), współtwórca niepodległości Estonii, wielokrotny premier, w 1934 r. rozwiązał wszystkie partie tworząc system autorytarny, prezydent 1938-1940. Zgodził się na część żądań sowieckich, aresztowany przez NKWD, deportowany wgłąb ZSRR, zmarł w szpitalu psychiatrycznym, gdzie osadzono go jako "niee będącego w stanie przystosować się do rzeczywistości radzieckiej".

Zdjęcia (8)

Komentarze (3)